Verandering zonder weerstand

Wanneer we aan een veranderingsinitiatief beginnen, horen we vaak de vraag: "Hoe kunnen we veranderingen doorvoeren zonder weerstand te veroorzaken?". Ons antwoord is simpel: Waarom zou je dat überhaupt willen? Weerstand voorkomen of vermijden is geen wenselijk doel. De echte vraag is: Hoe kunnen we op de juiste manier omgaan met weerstand?

Weerstand is niet de vijand - het kan juist je bondgenoot zijn bij het effectief en constructief implementeren van verandering. De oorsprong van weerstand in een veranderingsproces is eenvoudig te begrijpen. Weerstand is de natuurlijke reactie op elke verandering, zelfs als iemand de beslissing zelf heeft genomen. Mensen houden immers liever alles bij het oude.

Weerstand wordt vaak sterker als mensen het gevoel hebben dat ze de uitkomst niet kunnen beïnvloeden. Hoe minder controle ze hebben, hoe meer ze zich verzetten. Maar de waarheid is dat de impact van de verandering de echte drijvende kracht achter weerstand is. Hoe meer een transformatie iemands dagelijks leven, werkzekerheid of werkomstandigheden beïnvloedt, hoe meer ze zich ertegen zullen verzetten.

Tot slot speelt de mate waarin de verandering effectief is gecommuniceerd en gerechtvaardigd een cruciale rol. Als er te weinig aandacht wordt besteed aan het uitleggen van de beweegredenen en voordelen, zal weerstand eerder de kop opsteken. Verandering kan immers verontrustend zijn, maar het heeft ook de kracht om mensen aan het denken te zetten en nieuwe richtingen in te slaan.

Omgaan met weerstand

Weerstand kan nuttig voor je zijn. Het mag nooit een reden zijn om een goed doordacht veranderingsplan te laten varen, maar kan juist gezien worden als een uitnodiging om te begrijpen wat er speelt in de organisatie. De verandering doordrukken en/of weerstand negeren is niet het antwoord. Besef dat degenen die verandering voorstellen het gemakkelijk hebben. Degenen die moeten veranderen zijn degenen die de gevolgen dragen. zoals bijvoorbeeld het veranderen van gewoontes, het aanleren van nieuwe vaardigheden of onzekerheid over baanzekerheid. Dit alles verdient respect en aandacht.

Verschillende soorten weerstand

Weerstand bestaat uit 2 elementen:

• Rationeel en realistisch: dit type weerstand is gebaseerd op legitieme meningen en argumenten. Deze leveren input voor de (volgende) stappen die genomen moeten worden. Er is geen reden om ze niet mee te nemen in de geplande verandering.
• Irrationele weerstand: deze weerstand is gebaseerd op het gevoel iets te moeten doen. Op dit moment is het belangrijk om de spanning te verminderen en te gaan luisteren, zodat mensen zich onderdeel voelen van de verandering in plaats van het te zien als iets dat hen overkomt.

Weerstand is geen vijand maar een vriend

Als het gaat om het aanjagen van verandering, is het ergste wat je kunt doen vechten tegen weerstand en deze er met kracht doorheen drukken. Weerstand zal alleen maar sterker worden en ondergronds gaan, waar het nog moeilijker wordt om er iets aan te doen. In plaats daarvan wil je een sfeer creëren waarin mensen zich gesterkt voelen om hun zorgen openlijk te uiten.

Weerstand moet de ruimte krijgen die het nodig heeft en verschillende perspectieven moeten met elkaar verzoend worden. Het is cruciaal om te begrijpen wat er echt speelt binnen de organisatie en ervoor te zorgen dat alle zorgen aan bod komen tijdens het veranderingsproces. Door mensen te informeren, te bespreken en met hen in dialoog te gaan, maar ook door actief naar hun mening te luisteren en hen bij het proces te betrekken, kunt u hen bij de verandering betrekken en er een gezamenlijke inspanning van maken.

Aandachtspunten bij veranderingsprocessen

• Weerstand betekent niet dat verandering niet succesvol kan zijn. Neem de tijd en neem andere perspectieven serieus
• Maak onderscheid tussen rationele, realistische weerstand en irrationele weerstand en kies voor beide de juiste aanpak
• Denk van tevoren na over hoe de betrokkenen een rol kunnen spelen in de besluitvorming en waar ze mogelijk invloed kunnen uitoefenen
• Maak een actieplan dat inzicht geeft in hoe iedereen kan worden betrokken bij en/of geïnformeerd over de verandering